onze communicatie

De Bijbel is Gods Woord maar ook een mensenboek, met andere woorden, het staat er zo geschreven dat we het enigszins kunnen begrijpen en kunnen toepassen.

Zo is dat met bidden ook. Bidden is ook meteen doen, direct handelen, zelf ook stappen doen en niet een te lange afwachtende houding aan nemen.

Nooit wachten met bidden maar ook niet stil blijven zitten. Als je bid wat Gods wil is, wat past in zijn Koninkrijk, dan moet je in actie komen. Als je bid voor je buurvrouw die zo alleen is en eenzaam en je God smeekt om iemand te sturen, wees dan zelf de persoon die God stuurt. De Bijbel spreekt ook veelal in deze trant en de Joden passen deze regel vaak ook toe: bidden is doen. Doe wat je kan doen, wat binnen je vermogen ligt, binnen je levenswereld.

Twee dingen moet dan uitgelegd worden. Namelijk hoe communicatie tussen mensen eruit ziet en als tweede hoe onze invloedssfeer eruit ziet.

In de Bijbel lezen we hoe Mozes communiceerde met zijn volk, met God maar ook met de farao. En hij had er veel problemen mee. Hij kon namelijk niet goed uit zijn woorden komen. God de Heer besluit dat zijn broer Aaron dan mee moet. Want de boodschap van God aan de farao moet duidelijk te verstaan zijn! God neemt geen genoegen meer met de dagelijkse gang van zaken waarbij zijn volk onderdrukt wordt en de mensen niet meer zijn dan slaven die zwaar werk moeten verrichten. Die zelfs de gelegenheid niet krijgen om hun God te dienen.

In een boodschap, een mededeling zitten vier aspecten:

1.     Het zakelijk (feitelijk) aspect, een beschrijving van de feiten

2.     Iedere mededeling of boodschap bevat niet alleen de informatie over wat er aan de orde is, maar ook informatie over degene die de boodschap overbrengt; je verneemt wellicht dat de boodschapper Hebreeuws spreekt, niet blind is, wakker is en zit op te letten. Of misschien merk je dat hij haast heeft. Of bang is. De Bijbel is Gods Woord. Als Bijbellezer neem je niet alleen feitelijke informatie op, maar ook van alles over God. Over zijn manier van redeneren, denken, over de waarde die God aan bepaalde dingen hecht. God wil ook indruk maken, wil als een goede, liefhebbende God en Vader overkomen die ook iets te bieden heeft aan zijn kinderen. Dit heet het expressieve aspect.

3.     Uit de boodschap of mededeling blijkt hoe de spreker tegenover de luisteraar staat, wat hij van hem denkt. Dat kan je halen uit de gekozen formulering, uit de intonatie en andere, non-verbale signalen. Voor dit punt is de luisteraar enorm gevoelig want op dit punt voelt hij zich als persoon op een bepaalde manier aangesproken. Als je een boodschap geeft, betekent dat ook altijd dat je tegenover degene die je aanspreekt een bepaalde relatie tot uitdrukking brengt. Dit wordt het relationele aspect genoemd.

4.     Niets wordt zomaar gezegd. Alle boodschappen of mededelingen hebben tot doel (of feitelijk effect) dat ze op de ander kunnen uitoefenen. Dit wordt wel het appellerend aspect genoemd.

Je kunt op alle vier aspecten reageren. Vaak zijn er verborgen misverstanden onopgehelderd, vragen niet gesteld, reacties niet gegeven en verstoren die ongemerkt de relatie. Verborgen misverstanden ontstaan door communicatie over een aspect in plaats van over de vier aspecten van de boodschap.

Hoe geven we feedback op de boodschap, hoe reageren we op de mededeling? Feedback is dat deel van het antwoord van de ontvanger waaruit de zender kan opmaken hoe zijn boodschap is overgekomen. Feedback is het middel om vele mogelijkheden in de communicatie te verbeteren. Daarmee wordt bedoeld zowel onmiddellijke verbeteringen door het tijdig aangeven van storingen en misverstanden als verbeteringen op de lange termijn door een voortdurend leerproces. Veel karakterfouten van onze medemensen ontstaan mede doordat in hun omgeving geen openlijke feedback wordt gegeven (dat komt zus of zo op mij over). Je moet er wel voor zorgen dat je feedback krijgt!

In communicatie worden boodschappen en mededelingen over en weer gebracht. God praat met ons en wij praten met God. Hoe zal God ons zien en hoe zien wij God?  Hoe voelen we ons in Gods aanwezigheid en hoe voelt God zich onder de mensen? Dat alles vertelt ons de Bijbel, Gods Woord.

Vader in de hemel, dank U voor Uw Woord die we dagelijks mogen vernemen. Wilt U ons helpen om de dingen die we lezen en bidden, goed uit te voeren, goed te doen? Dat het tot verheerlijking van Uw Naam mag zijn. Amen.